9 chorób, które kleszcz może przenieść za jednym razem

Kleszcze są małe, ale kłopoty, jakie mogą sprawić Tobie, Twojemu psu, kotu i rodzinie, bywają ogromne. Kleszcze to krwiożercze pasożyty, które niejednokrotnie przenoszą chorobotwórcze bakterie, wirusy, riketsje i pierwotniaki . Gdy żerują, mogą wprowadzić do krwi człowieka lub zwierzęcia całą gamę chorób, czasem nawet kilka jednocześnie. Przeniesienie  chorób odkleszczowych często pozostaje niewykryte , ponieważ te małe stworzonka mogą się przyczepić do żywiciela, ugryźć go i odczepić się pozostając  niezauważone. Objawy kliniczne różnych chorób odkleszczowych mogą być do siebie dość podobne, dlatego zgłoś się do lekarza jeśli podejrzewasz zakażenie taką chorobą u siebie lub do lekarza weterynarii, jeśli uważasz, że zagrożone może nią być Twoje zwierzę.

Oto lista dziewięciu chorób, które zakażone kleszcze mogą przenosić podczas żerowania.

ANAPLAZMOZA

Wyróżnia się dwie postaci tej choroby: anaplazmozę granulocytarną wywoływaną przez Anaplasma phagocytophilum oraz anaplazmozę trombocytarną powodowaną przez Anaplasma platys. Tę pierwszą przenoszą kleszcze z gatunku Ixodes scapularis i Ixodes pacificus. Atakuje ona krwinki białe u psów, kotów i ludzi. Po upływie około jednego lub dwóch tygodni po zakażeniu u pacjenta rozwija się: gorączka, ospałość, utrata apetytu, ból stawów i  sztywny chód.Odmianę Anaplasma platys przekazuje brązowy kleszcz psi  (Rhipicephalus sanguineus).  W przebiegu inwazji A. platys dochodzi do obniżenia liczby płytek krwi u psów, a czasem kotów. Z tego powodu, poza objawami wskazanymi powyżej, u niektórych zwierząt mogą pojawić się wynaczynienia krwi, podbiegnięcia krwawe i krwotoki.

ERLICHIOZA

Choroba bakteryjna, którą brązowe kleszcze psie (Rhipicephalus sanguineus) przenoszą na psy, koty i ludzi. Choroba ta wywołuje objawy grypopodobne: gorączkę, zmęczenie, ból stawów, wymioty, biegunkę, zwykle od jednego do trzech tygodni po ugryzieniu przez zakażonego kleszcza. Psy dotknięte chorobą mogą także cierpieć na zaburzenia krzepnięcia.

BORELIOZA

Choroba bakteryjna, którą kleszcze pospolite (Ixodes ricinus) przenoszą na psy, koty i ludzi. Do objawów należą gorączka, zmęczenie, utrata apetytu oraz obrzęk i ból stawów. Symptomy te mogą wystąpić dopiero kilka miesięcy po zakażeniu. U osób ugryzionych przez zakażonego kleszcza może pojawić się rumień wędrujący, rodzaj wysypki o pierścieniowatym kształcie z przejaśnieniem w środku. Wysypkę tę ciężko jest zauważyć na owłosionej skórze zwierzęcia.

BABESZJOZA

Babeszjozę wywołują pierwotniaki z rodzaju Babesia, które atakują krwinki czerwone. W Polsce choroba ta przenoszona jest głównie przez kleszcze łąkowe (Dermacentor reticulatus), jej głównym wektorem w innych rejonach geograficznych mogą być również brązowy kleszcz psi (Rhipicephalus sanguineus) oraz żółty kleszcz psi (Haemaphysalis leachi). , W literaturze opisywane są przypadki  przekazania pierwotniaka wskutek pokąsania przez psa będącego rezerwuarem tej choroby, jednak dotyczą one Babesia gibsoni, która w Polsce występuje sporadycznie. Na terenie naszego kraju dominującym czynnikiem odpowiedzialnym za rozwój babeszjozy psów jest Babesia canis. Poza podstawową drogą zakażenia (poprzez ugryzienie kleszcza), chorobę można również przenieść podczas przetoczenia zakażonej krwi lub może ona zostać przekazana przez matkę potomstwu w czasie ciąży.

Choroba ta dotyka wiele zwierząt domowych i dzikich, a czasem także ludzi. Objawy mogą być różne – od postaci łagodnej , szybko postępującej aż do zaawansowanej, która błyskawicznie prowadzi do śmierci. W niektórych przypadkach obecność pasożyta powoduje długotrwałą chorobę, której głównym objawem jest poważna, nasilająca się anemia*.

BARTONELOZA

Choroba bakteryjna przenoszona przez kleszcze i pchły. Atakuje psy, koty i ludzi. Ponieważ jest to choroba odzwierzęca, oznacza to, że może się ona przenosić ze zwierząt na ludzi. U ludzi nazywa się ją często chorobą lub gorączką kociego pazura, mimo że przenoszą ją także kleszcze. Objawy to między innymi: gorączka, kulawizna , ospałość, brak apetytu, nudności,  zaburzenia pracy  serca, ból mięśni wraz z powiększeniem i zapaleniem węzłów chłonnych, oczu i mózgu.

HEPATOZOONOZA PSÓW

Jest to rzadka choroba wywołana przez przenoszonego przez kleszcze pierwotniaka Hepatozoon canis. Samo zakażenie nie pojawia się po ugryzieniu przez kleszcza, ale wówczas gdy pies zje zakażonego kleszcza. Hepatozoonoza wywołuje stany zapalne tkanek, czego objawami mogą być: gorączka, zmniejszona reaktywność na bodźce, utrata masy ciała, osłabienie organizmu, wypływ z worków spojówkowych oraz biegunka krwotoczna.  Objawy te mogą przemijać i nawracać. Co zaskakujące,  wiele psów, pomimo choroby zachowuje prawidłowy apetyt. Często pojawia się także nadwrażliwość lub ból w okolicach kręgosłupa, sztywność chodu i  uogólniona niechęć do ruchu. Hepatozoonoza może prowadzić do zapalenia lub amyloidozy nerek (podczas amyloidozy w tkankach nerek odkłada się nieprawidłowe białko zwane amyloidem). Psy mogą cierpieć na hepatozoonozę  do końca życia – nie ma żadnej metody leczenia, która pozwoliłaby na całkowite wyeliminowanie tej choroby*.

CYTAUKSZOONOZA

Jest to kolejna rzadka choroba, wywołana przez pasożyty z rodzaju Cytauxzoon przenoszone przez kleszcze na koty. Rozwija się szybko i zwykle prowadzi do śmierci. Objawy zwykle pojawiają się około dziesięciu dni po ugryzieniu przez kleszcza, zaś najbardziej nasilone są po upływie  kolejnych sześciu dni. U kotów może pojawić się gorączka, osłabienie, zmniejszona reaktywność na bodźce i odwodnienie. Zwierzęta mogą mieć trudności z oddychaniem i odmawiać jedzenia, a ich skóra i błony śluzowe mogą ulec zażółceniu Leczenie jest zwykle nieskuteczne, choć w niektórych przypadkach zastosowanie nowych leków wydaje się być obiecujące.*.

MYKOPLAZMOZA HEMOTROPOWA

Znana także jako zakaźna anemia kotów, choroba ta wywoływana jest przez bakterie  przenoszone przez kleszcze (i pchły) na psy i koty. Pasożyty te atakują czerwone krwinki, wywołując anemię i osłabienie. Psy i koty mogą mieć różne objawy. U kotów może pojawić się zmniejszona reaktywność, osłabienie, gorączka, niedokrwistość, żółtaczka, i powiększenie śledziony, a u psów – utrata masy ciała, zmniejszona reaktywność i gorączka, jednak tylko wówczas, gdy  działanie ich  układu odpornościowego  zostanie upośledzone na skutek obecności innych chorób.

GORĄCZKA PLAMISTA GÓR SKALISTYCH

Choroba bakteryjna wywoływana przez Rickettsia rickettsii, przenoszona na psy przez kleszcze Dermacentor variabilis. Ludzie mogą się nią zarazić poprzez ugryzienie kleszcza lub  kontakt z jego krwią, limfą  bądź odchodami podczas usuwania powiększonych kleszczy ze swoich psów lub z własnego ciała*. Symptomy rozwijają się pięć-dziesięć dni po ugryzieniu przez zakażonego kleszcza i obejmują gorączkę, utratę apetytu, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie stawów, kaszel albo trudności z oddychaniem, ból brzucha, wymioty, biegunkę, obrzęki kończyn lub twarzy. W ciężkich przypadkach na powiekach lub błonach śluzowych mogą się pojawić idealnie okrągłe ciemnoczerwone plamki. Powodują je podskórne wynaczynienia krwi. Mogą się także pojawić objawy wskazujące, że zaatakowany został układ nerwowy, takie jak: zaburzenia świadomości czy nadwrażliwość na dotyk w okolicach kręgosłupa. Na gorączkę plamistą Gór Skalistych umiera około 1–5% zakażonych psów*.

Zapewne nie będziesz w stanie zatrzymać każdego kleszcza na swej drodze, jednak na pewno możesz zastosować konieczne środki ostrożności, aby chronić siebie, swoją rodzinę i swoich pupili.

Najważniejszym środkiem zapobiegawczym jest kontrola występowania kleszczy. Po powrocie ze spaceru sprawdź, czy Ty lub i Twoi czworonożni przyjaciele nie przynieśliście ich na sobie do domu. Jeśli znajdziesz kleszcza, natychmiast go usuń. Porozmawiaj z lekarzem weterynarii o zaletach korzystania z ochrony przeciwpasożytniczej. Nie pozwól aby kleszcze bezkarnie żerowały na Twoim psie lub kocie.

*Kahn, C. M., mgr, Line, S., dr, Dyplom z ACVB (red.). (2007). The Merck/Merial Manual for Pet Health. Whitehouse Station, NJ: Merck &. Co.